اولین سال فعالیت بورس کالا بهانه ای شد تا به بهانه اطلاع رسانی و شناخت بورس کالا در ذیل به اختصار به معرفی بورس کالا بپردازم، به هر حال با گذشت چیزی در حدود ۵ سال از افتتاح اولین بورس کالایی ( بورس فلزات ) در کشور شاید هنوز هم افرادی باشند که نسبت به این بورس شناخت و اطلاع کافی نداشته باشند.
● بورس کالا چیست؟
بورس کالا ، بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از عرضهکنندگان، کالای خود را عرضه و کالای مربوطه پس از بررسیهای کارشناسی و قیمتگذاری توسط کارشناسان آن بازار، به خریداران عرضه میشود. در این بورسها، معمولاً کالاهای خام و فرآورینشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج و... داد و ستد میشوند. یکی از مزایای بورس کالا، حضور نهادهای نظارتی و تنظیمگری است که تمامی تولیدکنندگان، مصرفکنندگان و تجار کالا با حضور این نهادها، از مزایای مترتب بر قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار میشوند. به طور کلی، شرکتکنندگان در بورس کالا به دو دسته تقسیم میشوند. دسته اول کسانی هستند که میخواهند از ریسک نوسان قیمتها در امان باشند و در بورسهای کالا، به عنوان خطرپوش ریسک شناخته میشوند، مانند تولیدکنندگان کالا، مصرفکنندگان عمده و... . دسته دوم، بر خلاف گروه اول کسانی هستند که از نوسانات قیمت استفاده کرده و سود خود را حداکثر میکنند. در بورسهای کالا، این گروه با نام سوداگران معرفی میشوند.
● چه کسانی از بورس کالا بهرهمند میشوند؟
همان طوری که قبلا گفته شد، بورس کالا یک بازار سازمانیافته و متشکلی است که در آن کالاها بصورت نقدی یا آتی مورد داد و ستد قرار می گیرد، بورس کالا بر صحت انجام معاملات نظارت نموده و اجرای قراردادها را تضمین میکند. بنابراین، همانند بازارهای دیگر، ورود تمامی افراد، گروهها و نهادهای جامعه در آن بلامانع بوده و تمام افراد میتوانند وارد بازار شوند و از آن منتفع گردند. از آنجا که ورود تمامی افراد و نهادها به بازار بورس کالا مبتنی بر انگیزه و هدفی میباشد، میتوان تمامی شرکتکنندگان بازار را بر اساس اهداف و انگیزه ورود به بازار، دستهبندی نمود.
گروهی به دنبال فرار از ریسک قیمت و رفع نگرانیهای ناشی از نوسانات قیمتی وارد این بازار خواهند شد. تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، فلزات و نظایر آن و مصرفکنندگان اصلی این محصولات عمدتاً در این گروه قرار میگیرند. گروهی دیگر در پی سود وارد این بازار میشوند. آنها با قبول ریسک موجود در بازار، به سود بیشتر که عمدتاً ناشی از تغییر قیمتهاست، دست مییابند. سوداگران، دلالان، سلفخران، واسطهها، تجار و سایر افراد در این گروه قرار میگیرند به عنوان نمونه در ادامه، هر یک از گروههای فوقالذکر در بورس کالایی مانند بورس فلزات مورد بررسی قرار میگیرد:
تولیدکنندگان و بازرگانان مواد اولیه: تولیدکنندگان همواره برای برنامه ریزی حجم و نوع محصولات خود، چالش هایی دارند. عمدهترین آنها عبارتست از عدم شفافیت بازار، نامعلوم بودن روند آتی قیمت محصولات و ناکارآمدی نظام تعیین قیمت و توزیع محصولات. بنابراین تولیدکنندگان می توانند با استفاده از ابزارهای داد و ستد در بورس فلزات، در برابر نوسانات قیمت ایمن شوند و با خرید و فروش قراردادهای سلف و آتی، ریسک قیمت را پوشش دهند.
بازرگانان نیز می توانند با همین روش با اطمینان خاطر بیشتری از قیمتهای آتی برای صادرات و واردات محصولات موردنظرشان تصمیمگیری نمایند.
▪ صنایع فلزی و سایر مصرفکنندگان:
صنایعی که مواد فلزی را به عنوان مواد اولیه خود دریافت می نمایند، نقش بسیار مهمی در بازار فلز ایفا میکنند. طبیعتا این صنایع نیز برای برنامه ریزی تولید خود، تمایل دارند از خطرات ناشی از نوسان قیمت ها ایمن شوند و با برآوردی مطمئن از قیمت تمام شده، به تولیدی اقتصادی بپردازند. برای این گروه، بورس فلزات مکان مطمئنی برای خرید مواد اولیه، دریافت اطلاعات موثق در مورد روند قیمتها و در نتیجه تضمین سود شرکت میباشد.
▪ سوداگران:
سوداگران گروهی دیگر از شرکتکنندگان در بازار هستند که با استفاده از نوسان قیمت کالاها و قراردادها، در بازار سود میبرند. آنها با قبول ریسک موجود در بازار، کسب سود مینمایند. این افراد معمولاً به منابع اطلاعاتی دقیق دسترسی داشته و یا از قدرت تجزیه و تحلیل بیشتری برخوردارند. سوداگران زمانی خریدار و در زمان دیگر فروشنده میباشند. اگر پیشبینی شود که قیمتها افزایش خواهد یافت، قرارداد خرید را امضا میکنند و بر عکس، اگر آنها پیشبینی کنند قیمتها کاهش خواهد یافت، به عنوان فروشنده قرارداد حاضر میشوند. سوداگران نقش مکمل مبادلهگران تضمینی را داشته و بدون آنها امکان رونق بورس کالا وجود ندارد. سوداگران به سختی میتوانند از بازاری که در آن تنها مبادله فیزیکی کالا انجام میگیرد، بهرهمند شوند. اما آنها علاقهمند به فعالیت در بازارهایی هستند که در آن مبادلات با کاغذ (رسید انبار) انجام میگیرد. زیرا مشکلات انبارداری و حمل و نقل را متحمل نمیشوند.
▪ سازمانهای ناظر یا تسهیلکننده:
این نهادها گرچه به طور مستقیم در مبادلات شرکت نمیکنند، اما وجود آنها در رونق یا امنیت بازار ضروری است. شرکت های بیمه، بانکها، انبارها، تجهیزات ترابری، اتاق پایاپای و... از جمله این تسهیلکنندگان هستند.
منبع
:: بازدید از این مطلب : 84
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0